Sporten in de sportschool tijdens de feestdagen:

04-12-2025

Feest voor iedereen?

“Serieus? Een kerstboom naast de loopband? Wie heeft dat bedacht? En die slinger over het squatrek… ja hoor, het doet gewoon pijn aan mijn ogen. En dan die muziek. Mariah Carey. Op repeat. Alsof ik niet al genoeg stress heb. Ik kom hier om te sporten, niet om een auditie te doen voor een kerstmusical. En waarom ruikt het hier ineens naar dennennaalden en glühwein? Is dit een sportschool of een kerstmarkt? Ik wil gewoon mijn routine. Mijn apparaten. Mijn rust. Maar nee, alles is anders. Alles is druk. Alles is… teveel.”

De prikkelstorm van december

Zo kan het voelen voor iemand met een verstandelijke beperking (VB) in december. Waar jij misschien denkt: “Gezellig, een beetje kerstsfeer!”, denkt iemand anders: “Help, ik ben mijn houvast kwijt.” Voor mensen met een VB is voorspelbaarheid noodzaak. De sportschool is normaal een veilige plek met structuur, maar in december verandert dat in een prikkelbom: felle lichtjes, drukte, veranderde openingstijden en extra sociale verwachtingen. Waar jij enthousiast wordt van een kerstchallenge, ervaart iemand met een VB stress en spanning. Het gevolg? Overprikkeling en soms vermijdingsgedrag: geen motivatie, geen zin in al die poespas. De omgeving vraagt gewoonweg te veel.

Wat kun je als sportschool doen?

Je hoeft geen kerstboom om te zagen om het beter te maken. Kleine aanpassingen doen wonderen. Communiceer duidelijk en op tijd over veranderingen. Gebruik eenvoudige taal en visuele hulpmiddelen, zoals een kalender met foto’s. Houd de decoratie gezellig, maar niet hysterisch, laat die knipperende lichtjes liever thuis. En misschien wel het belangrijkste: train je team. Maak contact: een praatje, een vriendelijke begroeting, geduld en voorspelbaarheid maken een wereld van verschil.

Logisch gedrag in december

Zie je dat iemand met een VB ineens niet meer komt? Of eerder weggaat? Dat is een signaal: “Ik heb houvast nodig.” December haalt routines overhoop, en routines zijn voor deze doelgroep een levenslijn. Hoe meer jij die kunt behouden, hoe groter de kans dat ze blijven komen.

De rol van de trainer

Trainers zijn de helden van dit verhaal. Jij kunt het verschil maken. Hoe? Door vooruit te plannen en veranderingen te bespreken met de sporter, eventueel samen met een contactpersoon. Gebruik visuele ondersteuning, zoals een eenvoudige planning. Houd zoveel mogelijk dezelfde oefeningen en volgorde aan. Communiceer kort en duidelijk, en check of de sporter het begrijpt. En vergeet niet: december is al uitdagend genoeg, dus zorg voor succeservaringen. Laat bewegen een bron van plezier blijven, niet van stress.

Waarom?

Sport zorgt voor zowel fysieke als mentale verbetering. Volgens de WHO verlaagt regelmatige beweging het risico op chronische ziekten en bevordert het mentale welzijn. Onderzoek laat zien dat begeleide beweegprogramma’s bij mensen met een VB ook sociale inclusie en zelfvertrouwen versterken. Maar dat werkt alleen als de omgeving veilig en voorspelbaar is. December vraagt dus om extra aandacht!

Een oproep aan alle professionals

De feestdagen zijn voor iedereen. Jij kunt ervoor zorgen dat ook mensen met een VB zich welkom voelen, juist in deze drukke periode. Door kleine aanpassingen en een bewuste houding maak je van jouw sportschool een plek waar iedereen zonder stress en met plezier kan bewegen.

Reflectie voor trainers:

• Hoe ziet jouw sportschool er uit in december?
• Welke prikkels zouden voor iemand met een VB lastig kunnen zijn?
• Welke kleine aanpassingen kun jij morgen al doen?

Wil jij leren hoe je écht inclusief kunt werken in jouw sportschool? De opleiding tot Sport Care Coach geeft je alle kennis en praktische handvatten om mensen met een verstandelijke beperking professioneel te begeleiden. Je leert onder andere de signalen van overprikkeling te herkennen (doelgroepenkennis) en je leert een veilige, voorspelbare sportomgeving te creëren. Jij maakt het verschil.

Schrijf je vandaag nog in voor de Sport Care Coach - opleiding en maak jouw sportschool toegankelijk voor iedereen!

https://www.efaa.nl/fitness-en-pt-opleidingen-verdieping/sport-care-coach-opleiding

Referentie: World Health Organization. (2020). WHO guidelines on physical activity and sedentary behaviour. Geneva: World Health Organization.

Tineke Visser, Stichting Sport Care Plus