Preventie, dat begint bij de mens zelf!

12-11-2008

Is het niet opvallend dat er in de gezóndheidszorg zo vaak over ziek zijn wordt gepraat? De laatste jaren is dat aan het kenteren. En daar zijn de nodige redenen voor. Niet voor niets zegt het spreekwoord: voorkomen is beter dan genezen. Maar dat kán natuurlijk niet altijd.

Gevaarlijk is het wel, dat stempeltje gezond. Voordat je het weet, gaat het als selectiemiddel voor een verzekeringspolis dienen. En een kwaal of mankementen, daar kiest niemand bij z'n volle verstand voor. Gelukkig realiseert ieder weldenkend mens zich dat.

Niettemin is het logisch dat preventie iets is waarvan veel wordt verwacht. En dat gaat heel wat verder dan de overbekende discussies over het effect van roken of drankgebruik. Gezonder leven wordt meer en meer de norm. Velen kunnen daarmee hun voordeel doen, al is het helaas niet voor iedereen weggelegd. Het is nu eenmaal niet te vermijden dat met name mensen die ouder worden een toenemend beroep moeten doen op zorg. Een ander spreekwoord zegt immers 'met de ouderdom komen de gebreken'.

Opvallend genoeg blijkt uit CBS-cijfers dat sinds het jaar 2000 ook daarin iets aan het veranderen is. Ondanks de vergrijzing neemt het aantal ouderen dat klaagt over de eigen gezondheid, of beperkingen die daarmee gepaard gaan, af. Dat gaat dan met name over ernstige beperkingen op het gebied van horen, zien en bewegen. Volgens het CBS kan dat komen doordat bijvoorbeeld de hulpmiddelen beter worden. Deze cijfers zeggen echter niets over bijvoorbeeld chronische aandoeningen, die de vitaliteit ernstig in gevaar kunnen brengen. Uit rapportage van de Gezondheidsraad van dit jaar blijkt dat tweederde van de 65-plussers twee of meer van dergelijke aandoeningen heeft en dat het percentage oploopt naarmate men ouder wordt. Niet verrassend. Maar met het advies mikt de Gezondheidsraad ook op verbeteringen op dit vlak. Zulke verbeteringen zijn niet alleen in het belang van patiënten, maar ze kunnen ook helpen de kosten van de gezondheidszorg enigszins te beteugelen. De zorguitgaven vormen ongeveer twintig procent van de collectieve uitgaven en sterke stijgingen werken door op de lasten, premies en loonkosten. Gelukkig begint preventie al op jonge leeftijd. Dat is ook nodig, omdat inmiddels genoegzaam bekend is dat bijvoorbeeld overgewicht bij kinderen op latere leeftijd tot ernstige klachten kan leiden. Vandaar dat overheid én verzekeraars het tot speerpunt van beleid hebben gemaakt. Preventie - de chique versie van het 'voorkomen' in het spreekwoord - is een term die veelvuldig in dit magazine terugkeert. Op een paar belangrijke terreinen gaat het ook daadwerkelijk beter, tonen CBS-onderzoeken aan. Zo nemen tonen de sterfte na ziekenhuisopname voor een hartinfarct, een hersenbloeding en -infarct af. Maar er is nog veel te doen. En u kunt daar zelf een aandeel in leveren.