BEWEGEN is de nieuwe wonderolie

24-09-2007

Je kunt het niet zo gek verzinnen, of het is ergens goed voor: lichaamsbeweging. Als ‘wonderolie’ gezond voor hart, vaten, spieren, botten. En heilzaam bij tal van kwalen. Een greep uit onderzoek van de laatste jaren. Plus een bevinding uit Maastricht. Sport tegen ziekelijke angst.

Meneer X, een 38-jarige kapper, werd tijdens de koffiepauze plotsklaps overvallen door hevige angst. Een beklemmend gevoel op de borst, hartkloppingen, ademnood, zweten, een ‘onwerkelijk’ gevoel, een aandrang om de boel te ontvluchten. De angstaanval ebde na twintig minuten weg. In het ziekenhuis konden ze ondanks grondig onderzoek geen oorzaak vinden. Niettemin werd meneer X daarna herhaaldelijk opnieuw door dezelfde nare verschijnselen overrompeld. Een week later volgt de doorverwijzing naar de afdeling psychiatrie. Meneer X nam ontslag, uit vrees bij zijn klandizie een paniekaanval te krijgen.

“ Zo’n paniekstoornis is voor de betrokkene een grote handicap en heeft veel invloed op zijn leven”, zegt onderzoeker Gabriel Esquivel (Universiteit Maastricht, Academisch Angstcentrum) die over meneer X vertelt. “ Mensen associëren deze aanvallen met bepaalde plaatsen of situaties, leggen een link met hun angstgevoelens en ontwikkelen vervolgens agorafobie (pleinvrees,red.). Sommigen durven hun huis niet meer uit.” Esquivel deed samen met collega’s onderzoek naar de vraag of je met intensieve training angstaanvallen de kop kunt indrukken. Ondanks akelige symptomen als hartkloppingen en ademnood blijkt de angstpatiënt een potje sporten gelukkig best aan te kunnen. Esquivel: “Uit eerder onderzoek wisten we dat gezonde mensen met hard trainen hun angsten kunnen onderdrukken.” In een experiment liet hij tien patiënten met een paniekstoornis heel hard fietsen: vijftien minuten lang pezen op een hometrainer. Vervolgens probeerde hij bij hen kunstmatig een angstaanval op te wekken, door een gasmengsel (kooldioxide en zuurstof in een bepaalde verhouding) te laten inhaleren. Dit is een methode die gewoonlijk bij dergelijke experimenten wordt toegepast. Resultaat: slechts één van de tien patiënten kreeg een paniekaanval. Daarentegen scoorden andere paniekpatiënten in hét experiment, die zich slechts minimaal hadden ingespannen, beroerd: liefst vijf van de acht deelnemers werden na inhalatie van het ‘angstgas’ door paniek bevangen. Een goede verklaring kan Esquivel niet geven: “ Uit studies met mensen en dieren weten we dat lichamelijke inspanningen de werking van bepaalde stofjes in het brein kunnen beïnvloeden.” Kunnen therapeuten nu sport of fitness inzetten ter behandeling van de paniekstoornis? “Je zou door regelmatige training waarschijnlijk gunstige en blijvende effecten kunnen bereiken. Lichaamsbeweging als therapie voor mensen met geestelijke gezondheidsproblemen is trouwens al door tal van behandelcentra ingevoerd.”

▪ Beweging vermindert het aantal valpartijen onder ouderen. In Nieuw Zeeland werd met thuisgym voor 75-plussers geëxperimenteerd. Resultaat: het aantal ouderen dat ten val kwam, nam binnen een jaar met bijna de helft af, vergeleken met een groep die geen oefeningen deed. Bij de ‘sportieve’ 80-plussers werd 30 procent minder gestruikeld.

( British Medical Journal)

▪ HIV -patiënten profiteren van fitnesstraining. Met behulp van krachttraining en aerobics blijken patiënten kilo’s en spieren erbij te krijgen, worden ze sterker en hebben minder last van depressiviteit. Dit melden onderzoekers die tien studies hierover hebben doorgespit, in Cochrane Database Systematic Reviews. Volgens dezelfde bron is beweging in meer of mindere mate goed voor mensen met fibromyalgie, vermoeidheidsziekte CVS, waarschijnlijk ook voor wie stopt met roken ( je houdt het stoppen beter vol ), patiënten met reumatoïde artritis of met een versleten knie ( artrose ).

▪ Patiënten met darm- of endeldarmkanker hebben aanzienlijke grotere overlevingskansen als ze meer gaan bewegen. Dit meldden wetenschappers die 573 vrouwen volgden in verschillende stadia van deze ziekte. De gezondheidswinst werd vastgesteld bij de patiënten die zesmaal per week een stevige wandeling van een uur maakten, of een gelijkwaardige inspanning leverden.

( Journal of Clinical Oncology ).

▪ Nierpatiënten knappen op van dertig minuten fietsen op een hometrainer of ‘steppen’ bij aanvang van hun dialysebeurt. Het verwijderen van de afvalstoffen (ureum) gaat beter, terwijl het uithoudingsvermogen van de betrokkene verbetert. Bovendien hadden de patiënten in een proef minder last van complicaties en genoten meer van het leven.

( American Journal of Physical Medicine and Rehabilitation ).

▪ Bewegen beschermt tegen verkoudheid. Dat geldt althans bij zwaarlijvige vrouwen na de menopauze. In een experiment deed van een groep van 115 vrouwen ongeveer de helft mee aan een bewegingsprogramma ( vijf maal per week drie kwartier stevig wandelen ), terwijl de andere helft slechts eenmaal per week rek- en strekoefeningen deed, Na een jaar bleek dat de rekkers en strekkers driemaal zoveel kan hadden om een koutje te vatten dan de wandelaars.

( American Journal of Medicine)

▪ Intensief bewegen draagt bij aan het herstel van de motoriek bij patiënten die een beroerte hebben gehad. Twintig mensen die een beroerte hadden overleefd en waren gerevalideerd, werden aan het werk gezet: de helft kreeg een intensief beweegprogramma, de andere helft een ‘light’ oefenprogramma. De motorische functies bleken na acht weken bij de intensieve ‘bewegers’ aanzienlijk beter te werken dan de mensen die het kalmpjes aan hadden gedaan.

( Stroke ).

▪ Meer bewegen helpt wellicht huidkanker te voorkomen. Dit is althans gebleken bij proeven in het lab met muizen. De knagertjes werden blootgesteld aan UVB lampen, vergelijkbaar met kankerverwekkende zonnestraling. De muizen met een tredmolen in hun kooi bleken lang niet zo snel huidtumoren te krijgen als de muizen zonder ‘fitnessapparaat’. Bovendien ontwikkelden de sportieve muizen minder en kleinere gezwellen dan hun inactieve soortgenoten.

( Carcinogenesis ).

Bron: de Limburger.