Optimaal functioneren van het schoudergewricht: Scapulaire dyskinesie

26-05-2024

Optimaal functioneren van het schoudergewricht: Scapulaire dyskinesie

Voor een optimale functie van de schouder moeten meerdere gewrichten in het lichaam goed functioneren. Eén van die gewrichten is het scapulothoracale glijvlak. Zoals de naam het al zegt is het geen echt gewricht maar zijn het twee botdelen die over elkaar heen glijden. Het bestaat uit het schouderblad en de ribbenboog. Bij het heffen van de arm beweegt het schouderblad in een vloeiende beweging over de ribbenboog. Het schouderblad maakt bij een anteflexie  van de arm een combinatie van een opwaartse rotatie, een exorotatie en een posterior tilt. Deze bewegingen van het schouderblad zijn noodzakelijk om een volledige range of motion van de schouder te bereiken.

Bij mensen met schouderklachten zien we echter soms dat het schouderblad niet meer vloeiend mee beweegt. Veel voorkomende afwijkingen zijn een winging (het loskomen van de mediale rand), een anterior tilt (het uitsteken van de angulus inferior van de scapula) of te weinig opwaardse rotatie. Dit veranderde beweegpatroon noemt men scapulaire dyskinesie.  Scapulaire dyskinesie kan schouderklachten in stand houden of zelf doen verergeren. Dit hoeft niet altijd het geval te zijn. Het kan namelijk ook een beschermende functie hebben. In het laatste geval zal het corrigeren van het beweegpatroon van de scapula leiden tot een toename van de klachten. Het is daarom essentieel om eerst te laten onderzoeken wat de invloed is van het beweegpatroon van de scapula op de klachten. Samenwerking met een fysiotherapeut kan hierbij helpen om deze vraag te beantwoorden.

Indien blijkt dat de scapulaire diskinesie één van de oorzaken is van de schouderklachten, dan dient met te kijken wat de oorzaak hiervan is. Dit kan liggen in onder andere een verkorting van bepaalde spieren, de stand van de wervelkolom of door een tekort aan spierkracht. In veel gevallen is de M. Serratus anterior geïnhibeerd. In dat geval heeft iemand niet meer de (on)bewuste controle over deze spier. De functie van de M. Serratus anterior is het stabiliseren van de scapula op de romp en het opwaards roteren van de scapula. Beide functie zijn vaak aangedaan bij mensen met schouderklachten.

Het trainen van de M. Serratus anterior is dan ook vaak een eerste stap in de behandeling van scapulaire dyskinesie. Oefeningen die hiervoor gebruikt kunnen worden zijn onder andere de serratus wall push up, wall slide en een serratus punch.  In onze volgende blog zullen we dieper ingaan op de uitvoering van deze oefeningen en veel gemaakte fouten hierbij.

Joey Kruisbeek, MSc, fysiotherapeut en Manueel therapeut en prakijkmanager AHC Fysiotherapie

Ben je geïnteresseerd in hoe je moet trainen met mensen met schouderklachten en wil je je hierin verdiepen? Dan is de onderstaande cursus zeker iets voor jou.

https://www.efaa.nl/fitness-en-pt-opleidingen/schouderspecialist-voor-fitness-en-personal-trainers-opleiding