Lichaamsbeweging of caloriebeperking voor verlies van visceraal vet – wat is beter?

02-03-2024

Overgewicht en obesitas zijn een groeiend mondiaal probleem voor de volksgezondheid: wereldwijd is er een obesitasepidemie gaande (1). Er zijn richtlijnen voor het beheersen van obesitas ontworpen om levensstijlstrategieën te bevorderen, waaronder lichaamsbeweging en caloriebeperking, om de body mass index (BMI) van personen met obesitas te verlagen. Hoewel BMI een geldige en gemakkelijke schatting van de metabolische gezondheid kan geven, maakt het niet mogelijk onderscheid te maken tussen onderhuids en visceraal vet. Visceraal vet vertegenwoordigt een veel groter metabolisch risico dan onderhuids vet (2). In deze studie vergeleken de onderzoekers de effecten van lichaamsbeweging versus de effecten van caloriebeperking op het verminderen van visceraal vet bij personen met overgewicht en obesitas.

Lichaamsbeweging veroorzaakt vetverlies via een toename van het energieverbruik en vetverbruik, terwijl caloriebeperking resulteert in vetverlies via een afname van de energie-inname. De onderzoekers voerden een uitgebreid literatuuronderzoek uit en zochten naar onderzoeken waarin individuen met overgewicht en/of obesitas willekeurig werden toegewezen aan een inspannings- of caloriebeperkende interventie, of aan een controlegroep waarbij geen veranderingen in het energieverbruik en de inname plaats vonden. De onderzoekers hebben de relevante gegevens uit de in aanmerking komende onderzoeken gehaald en de mate vergeleken waarin lichaamsbeweging en caloriebeperking het visceraal vet verminderden, gemeten met magnetische resonantiebeeldvorming of computertomografie, wat de meest nauwkeurige benaderingen zijn voor het beoordelen van viscerale adipositas. Ze voerden een kwaliteitsbeoordeling uit van de opgenomen onderzoeken en voerden strenge statistische analyses uit om ervoor te zorgen dat de bevindingen accuraat waren verkregen. In totaal hebben ze gegevens verzameld uit 40 onderzoeken waarbij 2190 personen betrokken waren.

Het resultaat!

Hoewel zowel lichaamsbeweging als caloriebeperking het visceraal vet effectief verminderden, toonde alleen lichaamsbeweging een dosis-responsrelatie aan (zie figuren 1 en 2), wat aantoont dat toenemende hoeveelheden lichaamsbeweging resulteren in een groter verlies van visceraal vet. Het effect wat gevonden werd op gebied van caloriebeperking wijst erop dat grotere calorietekorten zich niet noodzakelijkerwijs vertalen in een groter verlies van visceraal vet.  

Figuur 1: Dosis-responseffecten van inspanning op visceraal vet:

Figure 2: Dose-response effects of calorie restrictive op visceraal vet:

Wat zijn de belangrijkste leerpunten?

Deze resultaten suggereren dat toenemende hoeveelheden lichaamsbeweging zich vertalen in een grotere vermindering van het visceraal vet bij mensen met overgewicht en/of obesitas dan caloriebeperking. Hoewel caloriebeperking ook effectief vet kan verminderen, was er geen sprake van een dosis-responsrelatie. Ondanks dat beide interventies vetverlies bereiken via een negatieve energiebalans, lijken er enkele inherente verschillen te bestaan ​​tussen lichaamsbeweging en caloriebeperking. Eén theorie is dat een substantieel verlies van lichaamsgewicht via een dieet ook zou resulteren in een verlies van spiermassa en dat dit vervolgens de basale stofwisseling zou verlagen. Een lagere stofwisseling zou dan een verdere vermindering van het aantal calorieën vereisen om af te vallen, en dit zou zichzelf in stand houden. Daarentegen kan door inspanning geïnduceerd vetverlies haalbaar zijn terwijl de spiermassa behouden blijft.

Over het geheel genomen onderbouwen onze bevindingen de rol van lichaamsbeweging voor verbeteringen van de metabolische gezondheid, en ondersteunen ze het gebruik van lichaamsbeweging voor het verminderen van visceraal vet bij personen met overgewicht en/of obesitas.

Bron:

https://blogs.bmj.com/bjsm/2023/04/14/exercise-versus-caloric-restriction-for-visceral-fat-loss-which-is-better/

Auteurs:

Francesco Recchia, Chit K Leung, Angus P Yu, Welton Leung, Danny J Yu, Daniel Y Fong, David Montero, Chi-Ho Lee, Stephan HS Wong, and Parco M Siu. 

Referenties

1. World Health Organization. Obesity and overweight [Fact sheet] 2021.
2. Després JP, Cartier A, Côté M, et al. The concept of cardiometabolic risk: Bridging the fields of diabetology and cardiology. Ann Med 2008;40(7):514-23.